Historialariarentzat, denbora funtsezko lanabesa da. Batzuetan, gertakari historikoak denboran kokatu behar izaten ditu. Hainbat gertaera edota gertakari historikoen iraupena eta segida irudikatu nahi badugu, egokiena ardatz kronologiko bat erabiltzea da. Tresna grafiko horrek denboraren lerro edo friso kronologiko. izenak ere jasotzen ditu.
Ardatz kronologikoak egiteko, hauxe egiten da:
Ardatza zehazteko, lehenengo data eta azkenekoa zein izango diren erabaki (azkena gehienetan aurtengo urtearen ingurukoa izan ohi da). Adibidez, Kristo aurreko 4000. urtetik gaur egunera arteko aro historikoak adieraziko ditugu.
Erabiliko ditugun denbora-unitateak erabaki: mendeak eta urteak, milurtekoak eta mendeak, etab. Ia 6.000 urteko epea irudikatu behar dugunez, milurtekoak eta mendeak erabiliko ditugu, urte guztiak azaltzea ezinezkoa ez ezik oso neketsua litzatekeelako.
Bi lerro paralelo eta bi lerro bertikal marraztu, bata hasieran, K.a. 4000. urtea adierazteko, eta bestea amaieran, 2000. urtea adierazteko. Urte horiek azalduko dira zutikako lerroen azpian.
lortzen den segmentua zati berdinetan zatituko dugu. Kasu honetan sei zati berdin egin behar ditugu, sei milurteko adierazteko.
Milurteko bakoitzari dagokion zatia hamar zatitan banatuko dugu. Hamar zatitxo horiek mendeak adieraziko dituzte. Gero, ardatzean agertzea nahi dugun gertaerak idatziko ditugu goiko aldean eta datak adieraziko dira beheko aldean.
Saia gaitezen orain Historiaurreko aroak ardatz kronologiko batean irudikatzen. Horretarako, zure koadernoan 15 cm inguruko ardatz bat marraztu behar duzu. Aro horien iraupena oso luzea izan zenez, datak idazten hasi aurretik egin ondoren azaltzen dena.
Blog hau 2011- 2012. ikasturtean Irungo Toki-Alaiko 1.go mailako ikasleek erabiltzeko egina dago. Gizarteko hainbat ariketa, iradokizun, web orri etab. aurkituko dituzu, etxean zein institutuan lan egiteko. Klaseetan landutako gaiekin lotura zuzena izango du.
